Αφαγία: πως επιδρά η 3ήμερη νηστεία στον μεταβολισμό

Αφαγία: πως επιδρά η 3ήμερη νηστεία στο βάρος και τον μεταβολισμό

Η αφαγία, δηλαδή η ηθελημένη αποχή από το φαγητό για κάποιες ώρες ή μέρες αποτελεί ένα πρωτόκολλο σίτισης, που συχνά πυκνά βγαίνει στην επιφάνεια, κυρίως του ίντερνετ, και υπόσχεται απώλεια βάρους και άλλα οφέλη στην υγεία. Όμως είναι τα πράγματα όντως έτσι; Μπορείς να έχεις σημαντική απώλεια βάρους και οφέλη στην υγεία με την 3ήμερη νηστεία; Τις απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα θα τις βρεις σε αυτό το άρθρο.

Αφαγία και μεταβολισμός

Κατά τη διάρκεια της αρχικής φάσης στην 3ήμερη νηστεία, ο οργανισμός έχει ακόμα ορισμένα αποθέματα γλυκόζης, τα οποία και αυτά χρησιμοποιεί για τις βασικές του ανάγκες, όπως είναι η λειτουργία του εγκεφάλου. Μετά όμως τι πρώτες ώρες νηστείας αυτά τα αποθέματα αρχίζουν να λιγοστεύουν, τότε ο οργανισμός αρχίζει και χρησιμοποιεί το γλυκογόνο (αποθήκες υδατανθράκων) που έχει στους μυς και στο συκώτι.

Μετά την πρώτη μέρα νηστείας, αφού έχουν σχεδόν εξαντληθεί τα αποθέματα υδατανθράκων στον οργανισμό, στρέφεται στην χρήση εναλλακτικών υποστρωμάτων για ενέργεια. Συγκεκριμενα, αξιοποιεί το λίπος με τέτοιο τρόπο ώστε να φτιάξει μόρια τα οποία μπορεί να αξιοποιήσει ο εγκέφαλος για καύση, καθώς υπό φυσιολογικές συνθήκες μπορεί να χρησιμοποιήσει μόνο γλυκόζη. Αυτά τα μόρια που παράγονται από λίπος ονομάζονται κετονοσώματα. Αυτή η διαδικασία χρησιμοποίησης του λίπους αποτελεί το βασικό επιχείρημα των ατόμων που υποστηρίζουν αυτή την τακτική για απώλεια βάρους. Επίσης πολύ συχνά αυτό χαρακτηρίζεται ώς και ένα τρόπος “ενεργοποίησης” του μεταβολισμού.

Πέρα όμως από την καύση λίπους, ο οργανισμός μπαίνει σε μία κατάσταση καταβολισμού της μυϊκής πρωτεΐνης. Αυτό συμβαίνει γιατί μέσω αυτής μπορεί να παραχθεί επιπλέον γλυκόζη. Επομένως, με μία πρώτη ματιά μπορούμε να καταλάβουμε ότι υπάρχει κάποια απώλεια μυϊκής μάζας κατά την 3ήμερη νηστεία. 

Απώλεια βάρους κατά την 3ήμερη νηστεία 

Η αλήθεια είναι πως η απώλεια βάρους κατά την 3ήμερη νηστεία είναι αισθητή. Όμως αυτή η απώλεια βάρους είναι πραγματικά επιθυμητή;. Η αλήθεια είναι πως δεν είναι επιθυμητή η απώλεια βάρους με την 3ήμερη νηστεία και αυτό γιατί αποτελεί κυρίως απώλεια υγρών και όχι λίπους. Το μεγαλύτερο μέρος που έχει χαθεί από βάρος είναι υγρά, καθώς έχει χαθεί το μεγαλύτερο μέρους του γλυκογόνου από το σώμα, το οποίο περιέχει αρκετό νερό. Αντίστοιχα και η μυϊκή μάζα περιέχει αρκετο νερό, και η απώλεια αυτής οδηγεί και σε απώλεια υγρών. Επομένως η απώλεια βάρους που παρατηρείται με την τακτική της τριήμερης αφαγίας δεν αποτελεί απώλεια λίπους. Γι αυτό και τα κιλά που χάθηκαν θα επαναπροσληφθούν γρήγορα μόλις αρχίσει και πάλι η κατανάλωση τροφής. 

Επιδράσεις της 3ήμερης νηστείας στην υγεία του οργανισμού

Εξηγώντας παραπάνω την αντίδραση του μεταβολισμού στην τακτική αυτήν, μπορούμε να πούμε ότι ο οργανισμός έχει κάποια backup γι’ αυτές τις περιπτώσεις. Δηλαδή μπορεί να κάνει τις απαραίτητες προσαρμογές σε περίπτωση νηστείας ώστε να εξασφαλίσει τα απαραίτητα ενεργειακά υποστρώματα. Όμως ο οργανισμός βιώνει ένα στρες κατά την περίοδο της νηστείας. Αυτοί οι μηχανισμοί που ενεργοποιούνται δεν είναι οι φυσιολογικοί που συνήθως έχει ο οργανισμός. Επομένως κατά κάποιον τρόπο ο οργανισμός φτάνει στα όρια του σε τέτοιες καταστάσεις. Αυτό προφανώς και έχει κάποιο κοστος. Η αλλαγή αυτή στο μεταβολισμο οδηγεί σε κάποια μεταβολική διαταραχή στην συνέχεια. Μπορεί αυτή να μην είναι χειροπιαστή και αισθητή, ομως ο οργανισμός έχει ζοριστεί. Ακόμα μεγαλύτερη είναι η καταπόνηση του οργανισμού και ειδικά του μεταβολισμού, όταν τέτοιες τακτικές ακολουθούνται συχνά.

Επιπλέον, το γεγονός ότι ο οργανισμός βρίσκεται σε κατάσταση ασιτίας για 3 ημέρες, αυτό αυτόματα θα τον οδηγήσει στο να κάνει κράτη όταν θα αρχίσει και πάλι η πρόσληψη φαγητού. Ειδικότερα, ήδη από το διάστημα της ασιτίας ο οργανισμός έχει μειώσει το μεταβολισμό του και τις καύσεις του. Αυτό συμβαίνει για να μπορέσει να εξοικονομήσει ενέργεια για τις ζωτικές του λειτουργίες. Ακόμη και όταν θα ξεκινήσει η πρόσληψη τροφής, ο οργανισμός θα προσπαθήσει να αποθηκεύσει όση περισσότερη ενέργεια μπορεί, ώστε να την έχει διαθέσιμη για αργότερα. Γι αυτό τον λόγο, η απώλεια βάρους μετά από τέτοιες τακτικές, μπορεί να δυσκολέψει λίγο παραπάνω. 

Συμπερασματικά

Όταν πιέζουμε τον οργανισμός μας στα όρια του τότε είναι φυσιολογικό και επόμενο και αυτος να φτάσει σε μία δυσμενή κατάσταση για την ακεραιότητα του και τον μεταβολισμό. Επομένως, μην ψάχνετε γρήγορες λύσεις γιατί κατά 99% στο τέλος αποτυγχάνουν και αποτελούν στρες για τον οργανισμό. Επενδύστε σε ένα ισορροπημένο πλάνο διατροφής δείχνοντας εμπιστοσύνη σε έναν διαιτολόγο-διατροφολόγο. Έτσι θα μπορέσετε με ένα υγιές πρότυπο διατροφής και προσέγγισης να έχετε την απώλεια βάρους που επιθυμείτε.