Τοπικό αδυνάτισμα: Αλήθεια ή μύθος;

Τοπικό πάχος: τι είναι και πως θα το χάσεις;

Το τοπικό πάχος είναι η συσσώρευση λίπους σε μια συγκεκριμένη περιοχή του σώματος. Οι περιοχές στις οποίες συσσωρεύεται πιο συχνά το λίπος στο ανθρώπινο σώμα είναι η κοιλιά και οι γλουτοί (περισσότερο στις γυναίκες). Η απορία πολλών είναι αν αυτή η συσσώρευση λίπους μπορεί να χαθεί. Εννοείται πως μπορεί να χαθεί, με σωστή διατροφή και άσκηση. Όμως όταν κανείς ακολουθεί ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους, θα χάσει από το λίπος της κοιλιάς και των γλουτών, όπως θα χάσει και από όλα τα άλλα σημεία του σώματος. Δηλαδή η απώλεια θα παρατηρηθεί σε όλα τα μέρη του σώματος και όχι μόνο από ένα σημείο.

Σωματότυπος: τι ρόλο παίζει στο τοπικό πάχος; 

Για να εξηγήσουμε περισσότερο πως ακριβώς συσσωρεύεται το λίπος στο σώμα του καθενός, πάμε να δούμε τι είναι ο σωματότυπος και πόσες κατηγορίες υπάρχουν. Ο σωματότυπος αποτελεί μια κατηγοριοποίηση της σωματικής δομής, που σχετίζεται με το σχήμα, τη σύνθεση του σώματος, την αξιολόγηση του πάχους, της μυοσκελετικής ευρωστίας και της λεπτότητας. Με βάση όλα τα προηγούμενα προκύπτουν 3 βασικά είδη σωματότυπων και διάφορες υποκατηγορίες.(1) Όμως βλέποντας μόνο το πάχος ως μεταβλητή προκύπτουν 2 βασικοί τύποι: ο σωματότυπος “αχλάδι” και ο σωματότυπος “μήλο”.  Τα χαρακτηριστικά του κάθε σωματότυπου είναι τα εξής:

Σωματότυπος “μήλο” 

Ο συγκεκριμένος τύπος αντιπροσωπεύει τη συσσώρευση λίπους στην κοιλιακή χώρα και είναι πιο κοινός στους άνδρες από ότι στις γυναίκες. Αν αυτή η συσσώρευση λίπους στην κοιλιά είναι πολύ αυξημένη, τότε το άτομο μπορεί να οδηγηθεί σε αυτό που ονομάζουμε κεντρική παχυσαρκία. Η κεντρική παχυσαρκία αποτελεί την πιο “κακή” μορφή παχυσαρκίας, καθώς μέρος του υπερβολικού λίπους που είναι συσσωρευμένο στην κοιλιά, εντοπίζεται στα διάφορα όργανα της κοιλιακής χώρας, με αποτέλεσμα να παρατηρείται αυξημένη συγκέντρωση σπλαχνικού λίπους, το οποίο έχει αρνητικές επιδράσεις στην υγεία. Συγκεκριμένα, κάποιος εμφανίζει αυξημένο κίνδυνο για κεντρική παχυσαρκία όταν: 

• Δείκτης μάζας σώματος > 30 κιλά/ύψος2 και 
• Περιφέρεια μέσης > 94 εκ. για τους άντρες και > 80 εκ. για τις γυναίκες

Σωματότυπος “αχλάδι” 

Ο σωματότυπος “αχλάδι” αντιπροσωπεύει τη συσσώρευση λίπους στην περιοχή της περιφέρειας (γλουτών) και παρατηρείται πιο συχνά σε γυναίκες. Η υπερβολική συσσώρευση λίπους σε αυτήν την περιοχή του σώματος δεν είναι τόσο επιβλαβής, όπως συμβαίνει στην περιοχή της κοιλιάς. Παρόλα αυτά, συστήνεται ανεπιφύλακτα η απώλεια βάρους σε άτομα υπέρβαρα και παχύσαρκα, ακόμη και εάν αυτά τα άτομα εμφανίζουν σωματότυπο “αχλάδι”. 

Γιατί είναι σημαντικό να χάσουμε το λίπος από την κοιλιά;

Με βάση τα παραπάνω, η αυξημένη συσσώρευση λίπους στην κοιλιά φαίνεται να σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για διατάραξη της υγείας, λόγω της μεγαλύτερης πιθανότητας εναπόθεσης σπλαχνικού λίπους. Συγκεκριμένα, έχει φανεί αυξημένη συσχέτιση της κεντρικής παχυσαρκίας με εμφάνιση διαβήτη, υπέρτασης, καρδιαγγειακών νοσημάτων κ.α. (2) Δεδομένου αυτών, κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική η απώλεια του υπερβάλλοντος λίπους της κοιλιάς. 

Απώλεια λίπους της κοιλιάς: Πως θα το πετύχεις; 

Να αναφερθεί ότι δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο πλάνο διατροφής που να μπορεί να στοχεύσει στο τοπικό πάχος, δηλαδή στο λίπος της κοιλιακής χώρας. Ένα άτομο το οποίο έχει αυξημένη συσσώρευση λίπους στην κοιλιακή χώρα, αυτό που μπορεί να κάνει είναι να ακολουθήσει ένα πρόγραμμα διατροφής για απώλεια βάρους, το οποίο θα έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια λίπους συνολικά και αναλογικά από όλα τα μέρη του σώματος. Με αυτόν τον τρόπο θα μειωθεί και το επιπλέον λίπος που παρατηρείται στην κοιλιά. Έχοντας ως σκοπό η υπερβολική συσσώρευση λίπους στην κοιλιά να μην αποτελεί κίνδυνο για την υγεία του ατόμου, ο στόχος είναι η περιφέρεια μέσης να είναι κάτω από 80 εκ. για την γυναίκα και κάτω από 94 εκ. για τον άντρα, αλλά και το βάρος να φτάσει σε φυσιολογικά επίπεδα, δηλαδή τιμές ΔΜΣ < 25 κιλά/μέτρα2. 

Υπάρχουν τρόφιμα που βοηθούν στην απώλεια του λίπους από την κοιλιά; 

Πολλοί από εσάς μπορεί να έχετε ακούσει ότι κάποια τρόφιμα ή ουσίες μπορεί να βοηθούν στην απώλεια λίπους της κοιλιάς. Στην πραγματικότητα όμως αυτό δεν ισχύει για κανένα τρόφιμο και καμία ουσία. Ειδικότερα, κάποιες ουσίες που περιέχονται σε τρόφιμα, όπως για παράδειγμα η καφεΐνη, βάση των δράσεων τους φαίνεται ότι έχουν λιπολυτικές ιδιότητες. Ωστόσο επειδή σε επίπεδο ανθρώπινου οργανισμού τα ορμονικά και άλλα σήματα έχουν πολύ ισχυρότερες δράσεις από τις ουσίες αυτές, τελικά η δράση τους είναι ελάχιστη έως και μηδενική, αφού εξαλείφεται από τα ισχυρά ορμονικά σήματα και όχι μόνο. (3)

Υπάρχουν ασκήσεις με τις οποίες χάνεται το λίπος από την κοιλιά;

Πολλά άτομα έχουν την αντίληψη ότι οι ασκήσεις κοιλιακών αυξάνουν την λιπόλυση στην περιοχή της κοιλιάς. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Η πραγματικότητα είναι ότι με τις ασκήσεις κοιλιακών, ενδυναμώνονται οι μύες της κοιλιάς, με αποτέλεσμα, σε μακροχρόνια περίοδο, οι μύες να αυξάνονται σε μέγεθος. Παρόλα αυτά, οι κοιλιακοί θα φανούν μόνο αν χαθεί το λίπος που υπάρχει συσσωρευμένο στην κοιλιά. Γι’ αυτό και υπάρχει η γνωστή φράση που λέει ότι “Οι κοιλιακοί φτιάχνονται στην κουζίνα”, που χρησιμοποιείται από διαιτολόγους και γυμναστές, καθώς η συμβολή της διατροφής είναι πιο σημαντική στην εμφάνιση των κοιλιακών. Επομένως, δεν υπάρχουν ασκήσεις που να οδηγούν στην καύση του λίπους της κοιλιακής χώρας.

Παρόλα αυτά, ο τύπος άσκησης ο οποίος αυξάνει το ρυθμό καύσης του λίπους, γενικότερα στο σώμα και όχι ειδικά στην περιοχή της κοιλιάς, είναι η αερόβια προπόνηση. Η αερόβια προπόνηση οδηγεί σε αυξημένη χρήση ενέργειας από τον οργανισμό, η οποία προέρχεται κυρίως από την καύση λίπους. Έτσι ένα πρόγραμμα αερόβιας προπόνησης θα συμβάλλει στη συνολική απώλεια λίπους από το σώμα. 

Συμπερασματικά 

Ο μόνος αποτελεσματικός τρόπος για την απώλεια του λίπους της κοιλιάς είναι ένα πρόγραμμα διατροφής για απώλεια βάρους, σε συνδυασμό με αερόβια άσκηση. Με αυτόν τον τρόπο θα επιτευχθεί συνολική μείωση λίπους από το σώμα και επακόλουθα μείωση του κοιλιακού λίπους. Ένα πρόγραμμα διατροφής για απώλεια βάρους πρέπει να είναι δομημένο από έναν διαιτολόγο-διατροφολόγο, ο οποίος θα αξιολογήσει τις ανάγκες του κάθε ατόμου ξεχωριστά, ενώ το πρόγραμμα άσκησης πρέπει να οργανώνεται και να παρακολουθείται από έναν γυμναστή.